Daniel Mróz - kultowy ilustrator, spec od robotów

Chociaż w ostatnich latach przeżywamy erę kultu designu, polską ilustracją książkową interesuje się naprawdę niewielu. A jednak prace tego ilustratora wybitnie zapadły nam w pamięć. Szczególnie fani literatury science fiction kojarzą te oryginalne, charakterystyczne rysunki. To one zdobiły dzieła najwybitniejszego naszego przedstawiciela fantastyki naukowej – Stanisława Lema. To, jak charakterystyczne są prace Daniela Mroza świadczy fakt, że niedawno zainspirowali się nimi sami przedstawiciele Google. Z okazji 60. rocznicy wydania pierwszej powieści Lema, stworzyli specjalne, interaktywne logo swojej wyszukiwarki. Całe masy użytkowników Internetu „wciągały się” się w tą sympatyczną, klimatyczną gierkę, oddając tym samym hołd nie tylko Lemowi, ale i talentowi Daniela Mroza. Prace Mroza dodawały niewątpliwego klimatu takim dziełom, jak „Cyberiada” czy „Bajki robotów”. Lem nie był jednak jedynym pisarzem, którego słowa wzbogacały ilustracje krakowskiego grafika. Mogliśmy je podziwiać również w powieściach Verne’a, zbiorach opowiadań Poego, Sławomira Mrożka czy Konstantego Gałczyńskiego. Są na tyle charakterystyczne, że łatwo je rozpoznać. To nie tylko dziwaczne roboty, ale i fantazyjne, surrealistyczne wizje, karykaturalne potwory, zdeformowane postacie czy inne demony i diabły. Elastyczna, płynna kreska, straszne oczy wbijające się w głowę oglądającego, osobliwe sylwetki działają na wyobraźnię. Daniel Mróz zmarł w 1993 roku. Jego ilustracje wciąż jednak robią karierę - są im poświęcone wystawy, a wydania książek z jego pracami są gratką dla kolekcjonerów zarówno graficznej twórczości jak i literatury. Pochodził z dziennikarskiego środowiska, jego ojciec był redaktorem „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”. Rodziców stracił w czasie II wojny światowej, sam w trudnym okresie w historii Polski pracował jako tragarz. Po wojnie rozpoczął studia na ASP, a stamtąd trafił do redakcji „Przekroju”, w którym stał się „nadwornym” ilustratorem. To tutaj poznał się ze Stanisławem Lemem, a wyniki tej znajomości do dzisiaj możemy podziwiać w książkach pisarza. Obecnie uważa się, że to właśnie Mróz najlepiej ze wszystkich grafików przełożył język Lema na obrazy. Grafik ten uważany jest również za jedną z bardziej kultowych postaci Krakowa. Bardzo silnie był związany z tym miastem, z uwielbieniem po nim się poruszał – przede wszystkim po okolicach Starego Miasta. Legenda głosi, że droga z ulicy Reformackiej, na której mieściła się redakcja „Przekroju”, do domu ilustratora zajmowała dziesięć minut – jemu natomiast powrót zajmował nawet kilka godzin. Nie znosił jeździć do Warszawy. Był indywidualistą, miał swój własny świat, co doskonale widać w jego twórczości.