8 filmów więziennych, które musisz zobaczyć

Filmy więzienne mają długą tradycję. Pierwsze tego typu produkcje kinomani mogli oglądać już w latach 30-tych i aż do dziś temat ten wciąż przewija się przez kinowe sale. Charakter i gatunek filmów, których akcja została osadzona w więzieniu, często narzucały ówczesne kinowe mody. Tak jak w amerykańskim kinie z końcówki lat 30-tych sensacja łączyła się z problematyką społeczną, tak w latach 80-tych i 90-tych były to świetnie oglądające się thrillery i filmy akcji. Swój osobny podgatunek stworzyło także kino science-fiction, snując wizję na temat zakładów karnych przyszłości („Ucieczka z Nowego Jorku” czy „Alien 3”).  Oto lista filmów więziennych, na które warto zwrócić uwagę nie tylko ze względu na ich  wartość, ale i różne sposoby ujęcia tematu.
Ucieczka z Alcatraz Któż z nas nie lubi filmów z Clintem Eastwoodem? Któż z nas nie czuje sentymentu do dobrych thrillerów z lat 70-tych? Otóż to. „Ucieczka z Alcatraz” to jeden z tych filmów, do których z różnych względów wraca się z przyjemnością. Wytrawny reżyser i autor „Brudnego Harry’ego”, Don Siegel, nakręcił świetny dreszczowiec, którego akcję osadził w bodaj najsłynniejszym zakładzie karnym świata. Alcatraz to więzienie o zaostrzonym rygorze, które funkcjonowało od 1934 do 1963 roku na oddzielonej od świata wyspie. Słynęło z tego, że oficjalnie żadnemu więźniowi nie udało się z niego uciec. Najsłynniejsza próba ucieczki miała miejsce w 1962 roku, ale do dziś owiana jest tajemnicą - jej uczestników nie udało się odnaleźć, ani żywych, ani martwych. To ona stanowi podstawę filmu „Ucieczka z Alcatraz”.
Bronson Tom Hardy, zanim stał się bożyszczem kobiet i powszechnie rozpoznawalnym aktorem, zaliczył kilka rewelacyjnych ról w mniej rozsławionych filmach. Za przykład może posłużyć „Bronson”, dość oryginalny film więzienny Nicolasa Windinga Refna, faceta od „Drive”. Film poświęcono Charlesowi Bronsonowi, czyli konkretnie Michaelowi Gordonowi Petersonowi, który swoją filmową ksywkę zyskał jako „podziemny” pięściarz. W wieku 22 lat Bronson dokonał pierwszego rabunku na urząd pocztowy, gdzie złupił zaledwie 26 funtów. Skazany pierwotnie na 7 lat więzienia, odsiaduje obecnie wyrok dożywotniego pozbawienia wolności. Jest wielkim, więziennym „celebrytą”, który za wielokrotne rozboje w więzieniu, akty terroru, okupacje i wywoływanie buntów (122 placówki na koncie,  11 zakładników, okaleczenie 20 klawiszy) już spędził tam ponad 40 lat, z czego aż 30 w izolatkach.
Skazani na Shawshank Jeden z najulubieńszych filmów widzów w całej historii kinematografii. Produkcja, która często pojawia się w filmowych rankingach popularności właśnie na miejscu pierwszym. Rzecz przejmująca i melodramatyczna, nakręcona na podstawie prozy Stephena Kinga.  Mowa oczywiście o „Skazanych na Shawshank”, filmie Franka Darabonta, opowiadającym historię niesłusznie skazanego na dożywocie bankiera, który musi przetrwać w brutalnym świecie więzienia. Opowieść o zakładzie karnym jest tu zrealizowana z wyjątkowym ciepłem i spokojem. Nie dziwne, że poruszyła serca widzów i zgarnęła tonę nominacji do Oscara, chociaż… żadnej statuetki (film został pokonany z kretesem przez „Forresta Gumpa”). 
Głód Jeden z ciekawszych filmów więziennych ostatnich lat. Rzecz rozgrywa się w irlandzkim więzieniu, gdzie członkowie IRA walczą o zmianę statusu przestępców na miano więźniów politycznych. Wśród nich jest Bobby Sands, niesubordynowany śmiałek, który przeprowadza strajk głodowy. Główną rolę zagrał tu hipnotyzujący Michael Fassbender, co zresztą otworzyło mu drzwi do światowej kariery. „Głód” to również przepustka do świata Hollywood wówczas debiutującego reżysera, Steve’a McQueena, który dzisiaj cieszy się Oscarem za najlepszy film („Zniewolony. 12 Years a Slave”).
Starred Up Jeden z nowszych filmów dotyczących  więziennej rzeczywistości. Skromny, niezauważony, ale doceniony przez krytykę. Za kamerą filmu stanął David MacKenzie znany z takich produkcji, jak „Młody Adam”, „Obłąkana miłość” (również ocierający się o tematykę zamkniętego zakładu karnego) czy „Ostatnia miłość na ziemi”. „Starred Up” przedstawia dość nietypową relację, która ma miejsce za więziennymi kratami. Rzecz opowiada o totalnie zdemoralizowanym Ericu, który zostaje przeniesiony z placówki dla młodych przestępców do więzienia dla najgroźniejszych kryminalistów. Tam odsiaduje wyrok również dawno niewidziany przez niego ojciec.
Osadzony Sylvester Stallone w filmie więziennym z przełomu lat 80. i 90.? To przecież samograj! Film opowiada historię mechanika, który trafił do więzienia za brutalne pobicie kilku bandytów. Gdy do końca odsiadki pozostaje mu zaledwie sześć miesięcy, niespodziewanie zostaje przeniesiony z zakładu o złagodzonym rygorze do jednego z najcięższych więzień w kraju. Tutaj naczelnikiem jest okrutny Drumgoole, któremu Frank zniszczył karierę, uciekając z poprzedniego więzienia. Naczelnik niczego bardziej nie pragnie, jak tylko brutalnej zemsty.
Symetria
Najsłynniejszy polski film więzienny. Głównym bohaterem „Symetrii” jest Łukasz,  dwudziestosześcioletni mężczyzna, który zostaje niesłusznie oskarżony o napad na starszą kobietę. Gdy trafia do aresztu śledczego, musi dostosować się do trudnych warunków tu panujących. Za wszelką cenę stara się dołączyć do grupy grypsujących, czyli więziennej elity. Nie chce być „frajerem”. Z biegiem dni, jakie przyszło mu spędzić w więzieniu, zmienia się. Pewnego dnia do jego celi zostaje przydzielony nowy więzień, oskarżony o pedofilię, uważaną przez samych więźniów za najbardziej ohydną i godną potępienia ze zbrodni. Film nie tylko pobudza do refleksji, zaskakuje i ujmuje klimatem, ale również cieszy dobrze dobraną obsadą. Wystąpili tu między innymi: Arkadiusz Detmer, Andrzej Chyra, Borys Szyc i Mariusz Jakus.
GIT Najnowszy polski film osadzony w realiach więziennych, doskonale nawiązujący do swoich chlubnych poprzedników, ale również szukający nowej ścieżki i własnego języka. Fabuła skupia się wokół postaci  Jakuba M., słynnego mąciciela i przywódcy w zakładzie karnym w Łęczycy, który zostaje zamordowany. Wstępne przesłuchania i akta wykazują, że była to zemsta okaleczonego współwięźnia, Grzegorza R. Tydzień wcześniej Jakub M. udzielił wywiadu telewizyjnego.
Dziennikarz śledczy, który z nim rozmawiał, chce odkryć prawdę – pomaga mu w tym wywiad, który odkrywa szokujący bieg wydarzeń.