2014.10.15// D. Jędrzejewska
Dlaczego warto czytać japońskich pisarzy? Z wielu powodów. Książki z Kraju Kwitnącej Wiśni przeważnie mają w sobie coś egzotycznego i enigmatycznego zarazem. Są wyjątkowo plastyczne i zawierają masę zaskakujących pomysłów, które skojarzyć się mogą nawet z szalonymi rozwiązaniami w mandze, w anime czy w typowo azjatyckim kinie. Japońskie pisanie ma swój klimat, ale nie oderwany od naszej, zwykłej, polskiej rzeczywistości. Dużo tu uniwersalnych prawd o człowieku niezależnie od jego kraju pochodzenia. Po których autorów z japońskiej półki warto sięgnąć?
Haruki Murakami
Na czoło zestawienia wysuwa się oczywiście Haruki Murakami, najpopularniejszy i najbardziej bestsellerowy z japońskich pisarzy. Proza tegoż Japończyka ma w sobie wiele uroku, wciąga, czyta się gładko i wyjątkowo zaciekawia. Murakami ma talent do budowania subtelnego klimatu, podszytego trochę smutkiem, trochę nostalgią, trochę stabilnym spokojem. Między swoje nastrojowe historie wplata wiele „cudowności”, nieprawdopodobnych wydarzeń – dziwne stworzenie, tajemnicze sprawy, nierealne okoliczności. Jego największym atrybutem jest wyjątkowo plastyczny i „lekki” w czytaniu język. Nic dziwnego, że jego proza sprzedaje się w gigantycznych nakładach na całym świecie.
Yasunari Kawabata
Yasunari Kawabata to pierwszy japoński pisarz nagrodzony literacką nagrodą Nobla. Wśród książek wydanych w Polsce możemy sięgnąć choćby po takie jego tytuły, jak: „Głos góry” (szczyt jego osiągnięć pisarskich), „Kraina śniegu” czy „Śpiące piękności. Tysiąc żurawi”. Dla Kawabaty ekscytująca linia fabularna nie jest najważniejsza. To mistrz budowania nastroju, który poprzez opisy codziennego życia Japończyków czy relacji międzyludzkich, w znakomity sposób oddaje charakter tamtejszych realiów. To chyba najbardziej „japoński” pisarz z „japońskich pisarzy”.
Natsuo Kirino
Natsuo Kirino to charakterystyczna w Japonii pisarka przede wszystkim z dwóch względów. Po pierwsze: jej proza to zgrabne połączenie wątków obyczajowych z kryminalnymi czy elementami thrillera, czyli tematyką absolutnie na czasie i coraz popularniejszą w Japonii. Po drugie: Kirino słynie z podejmowania w swoich książkach wątków kontrowersyjnych, nie unika problemów japońskiego społeczeństwa, czyli narzucanych tutaj ograniczeń czy trudnej sytuacji kobiet. W Polsce można przeczytać takie książki pisarki, jak: „Groteska”, „Ostateczne wyjście”, „Prawdziwy świat” czy „Wyspa Tokio”.
Ryu Murakami
Ryu Murakami, czasem bezczelnie nazywany „tym drugim Murakamim”, to pisarz absolutnie rewelacyjny, a co ciekawe – zupełnie inny w estetyce niż słynny autor o tym samym nazwisku. W swojej twórczości podnosi niewygodne tematy, jak narkotyki, przestępczość i przemoc. W Polsce można przeczytać jego głośne „Dzieci ze schowka” opowiadające o przyjaźni dwóch chłopców z domu dziecka, Kiku i Hashi, porzuconych przez matki w niemowlęctwie w dworcowym schowku. Książka jest mocna, pełna trudnych, twardych scen, tylko dla czytelników o mocnych nerwach.
Banana Yoshimoto
Banana Yoshimoto jest pisarką, u której wyraźnie można wyróżnić dwie tematyczne tendencje twórczości: powody „egzystencjalnego wyczerpania” młodych Japończyków oraz wpływ traumatycznych doświadczeń na życie człowieka. Wśród jej inspiracji można wymienić „neutralną” prozę Stephena Kinga pisaną poza gatunkiem horroru, Trumana Capote czy Isaaca Singera. Yoshimoto na całym świecie zasłynęła swoją głośną, debiutancką powieścią pt. „Kuchnia” dotyczącą tematu przemijania, ale podejmującą go w optymistyczny sposób.
K?b? Abe
K?b? Abe można zareklamować jako japońskiego Franza Kafkę. Reprezentant japońskiego modernizmu często ociera się o surrealistyczną stylistykę, a dodatkowo jest prawdziwym mistrzem słowa. Najsłynniejszym jego dziełem jest „Kobieta z wydm” opowiadającą o nauczycielu, który wyrusza na wydmy w celach badawczych. Tam zostaje uwięziony w pewnym domu-pułapce, z którego nie może uciec ze względu na silny magnetyzm kobiety, z którą mieszka. Absurdalność sytuacji i poczucie bezsilności, beznadziei, a także niesamowity klimat, to podstawowe cechy tej rewelacyjnej prozy.